CUMHURİYET
Galile'den HAGGARD'a...
Yazımıza önce Galile'ye uzanmamıza sebep olacak olan, Alman Senfonik Metal Grubu Haggard ile başladıktan sonra Galile'den kısaca bahsedip ikisi arasında ki bağlantıyı da değinmeden edemeyeceğiz.
Senfonik Metal 90 lı yıllarda ortaya çıkmış olmakla birlikte müziğin özünü power metal, progressive metal ve klasik batı müziği öğeleri oluşturur.Therion'la başlayan bu müzik türünde metalin sert seslerinin yanında orta çağ avrupa'sının koroları, klasik enstrümanlar, opera tadında vokaller mevcut.İşte Haggard'da bahsettiğimiz tarzın öncülerinden.
Küresel İklim Değişikliği ve Otomobil
* Otomobil 21. yy üretim ve tüketim modellerinin başta gelen örneğidir.Otomobil dünya petrol üretiminin üçte birini tüketmektedir !
* Ortalama bir Alman arabasının üretim süresince yarattığı kirliliğin kullanım süresince yarattığına denk olduğu ortaya çıktı.Ayrıca kullanılmayan arabaların yokedilmesi de hava, su ve toprağı o denli kirletiyor.
* Nijerya'daki Ogangi ve Amazon'lardaki Huaoroni kabileleri gibi yerli halklar yok ediliyor.Çünkü kültürleri ve yaşam alanları, çağdaş yaşamın topraklarındaki petrole olan açlığı durduramamakta.
* 1994 yılında ilgi çeken raporda, Kraliyet Çevre Komisyonu " taşımacılığın önlenemez büyümesi " İngiltere'yi tehdit eden en önemli çevre sorunudur diye açıklamıştı.Komisyon ülkenin otomobile dayalı taşımacılık sisteminin sürdürülebilir olmadığı duyurusunu yapmıştı.
* Sıcak ve rüzgarsız geçen günlerden sonra Çevre Bakanlığı Paris'lilerden arabalarını sadece acil durumlarda kullanmalarını istemişti.Çevreciler daha dolaysız taktikler kullandılar.Pis havaya karşı yüz maskeleri takıp, bisikletlerini havaya kaldırarak ana bulvarlara girdiler ve trafiği zorla durdurdular.
* Gürültü kirliliği Roma'da 80 - 90 desibele çıkıyor.Bu rakam elektrik süpürgesinin çalışırken çıkardığı sese eşit.Daha üstü ise kulak zarının zarar görme potansiyeli.
* Aslında otomobil dünyada ki yoksullar ve varsıllar arasındaki uçurumun en açık göstergesi haline gelmiş.Dünya'daki 500 milyon otomobilin % 80 i insanların % 20 sine ait.ABD'de her 2 kişiye, Nijerya'da her 151, Hindistan'da ise her 367 kişiye bir otomobil düşmekte.
* 1950 li yıllardan bu yana dünya nüfusu yaklaşık 2, otomobil nüfusu ise 11 kat artış gösterdi.
* Karikatürist Tom Tales bir çiziminde bu olay ile dalga geçiyor.Karikatürün ilk karesinde, dört kişi sera gazı etkisinin küresel bir faciaya yol açacağı ve karbondioksit salınımının indirilmesi konusunda fikir birliğine varıyorlar.Ama bir tanesi " en büyük sorun otomobil " deyince diğerleri dut yemiş bülbül gibi susuyorlar.Sonunda dört kişi küresel ısınmaya bir çözüm buluyorlar.Güney Amerika'lılar yağmur ormanlarını yakmaktan vazgeçmeliler.Bir tanesi rahatlamış bir edayla " tabi " diyor." Güney Amerika'lılar ".
* Harvard Üniversite'sinin 1995 yılında yayımladığı bir araştırmaya göre, her yıl 30000 Amerikalı otomobil egzoz gazlarının neden olduğu solunum rahatsızlıklarından ölüyor.
* Kurşunun çok zehirli olduğu ve küçük çocukların zihinsel gelişimini engellediği biliniyor fakat Asya'da en çok kurşunlu benzin satılıyor.
*1963 yılında toplumsal eleştirmen Lewis Mumford, arabaların kentlere kısıtsız sokulmasının kentlerin sonu demek olacağını söylemişti.
* Her 3 kişiye 2 otomobilin düştüğü İtalya Avrupa'nın en çok otomobille dolup taşan ülkesi.Roma'da trafik saatte ancak 7 km hızla yürütmekte.trafiği yöneten beyaz eldivenli " vigili urbani " lerin en sıkışık kavşaklarda bayıldıkları görülüyor.
* Yeni zengin olanların araba almasının bir nedeni psikolojiktir.Otomobil sahibi olmak birinin belirli bir statüye ulaştığının adeta tescil edilmesi oluyor.
* Cip gibi bazı Amerikan arabaları birçok üçüncü dünya vatandaşının evinden geniş !
* Kamuoyu yoklaması yapanlar gelişmiş ülkelerdekilere hangi çağdaş buluş olmadan yaşamayacaklarını sordular.Otomobil, telefon ve elektrik ampülünü geride bırakarak ilk sıraya oturdu.Siyasiler zaten bu gerçeği tahmin ediyorlardı.Amerikan siyasetinde otomobilin dokunulmazlığı vardır.
* Dünyamızdaki 700 milyon otomobil toplam sera gazı emisyonlarının % 25'nden sorumludur.%25 elektrik santralleri ve yine % 25 ormansızlaşma, otomobil ile başa baş yarışan sorumlulardır.
* Bunun çevresel yan etkileri ile baş edip edemeyeceğimizi ve yaşamımıza devam edip ettiremeyeceğimizi henüz bilmiyoruz.Ufuktaki tehdit edici bulutları ancak pervasızlar görmezlikten gelebilir.Kuraklık ve taşkınlıklar gaga ölçüleri yanlış olan ispinozları yok etti.Eğer küresel ısınma artmaya devam ederse insanlarda bol bol kuraklık ve taşkınlık ile karşı karşıya kalacaklar.Ama bu sadece bir rastlantı, bir kozmik şaka olsa gerek !
Teşekkürler : Mark Hertsgaard, Worldwatch Institue, Lester Brown, TEMA Vakfı Yayınları.
UYARI !
Hissedilen hava sıcaklığı 12 ekim'de 30 derece idi ! Belki birileri daha da fazlasına tanık olmuştur.
BEN Mİ ÇOK ATEŞLİYİM YOKSA DÜNYA MI ? ISINMIYORUZ DA NE YAPIYORUZ DİYE SORDUM KENDİME.DARISI SORMAYANLARIN BAŞINA.
MARX SOHO'da
13 yaşına kadar evde eğitildi ve daha sonra 17 yaşında hukuk okumak maksadıyla Gymnasium'dan Bonn'a gitti.Marx'ın edebiyat ve felsefe okuma isteği babası tarafından gelecekte kendisini geçindirmesinin zor olduğu gerekcesiyle reddedildi.Ertesi yıl babası tarafından Berlin'e ( Fredrich Wilhelms Üniversitesi ) yollandı.Bu sırada Prusya idaresi bir Yahudi'ye hukuk diploması vermiyordu ve bu sebeple Lüterciliği yani Hristiyanlığı seçti.
1944 tarihinde Hegel ile Paris'te tanıştı.Dostlukları gelişti ve 21 şubat 1848'de Komunist Manifesto yayımlandı.Ardından devrimci ayaklanmalar sebebiyle tutuklandı, Belçika'dan sınırdışı edildi.Devrimci akım ertesi yıllarda tekrar boy gösterince Fransa'ya döndü.1949'da ise tekrar Almanya'ya geri döndü fakat baskıların artması sonucu tekrar Fransa'ya geri gitmek zorunda kaldı.Buradan da gönderildikten sonra ömrünün geri kalanını geçireceği Londra'ya 1849 yılında yerleşti.
Bir Prusya baronunun eğitimli kızıyla evli idi, Londra'nın Soho semtinde yokluk içinde 50 li yıllar geçindi.Bu dönemde en büyük ekonomik destekçisi Engel oldu.Yazdığı eserler, çalıştığı gazeteler vesaire ise hayatı boyunca sürekli gündemde olan ve tartışma platformu farklı konular.Marx 1881'de eşinin ölümünden sonra rahatsızlandı ve 14 Mart 1883 yılında hayata veda etti.Öldüğünde uyruksuzdu ve mezarı Londra'dadır.
Marx öldü fakat günümüze kadar bir şekilde geldi.Nasılmı ? Adı, izi ya da fikirleri kaldı.Her ne derseniz.Amerika'lı tarihçi Howard Zinn'in kaleme aldığı ve Genco Erkal'ın Türkçe'ye çevirip bir takım yenilikler yaptığı oyun Marx'ın dönüşü ( Marx in Soho ) bu hafta New York'da izleyenlerle buluştu.Genco Erkal'ın Amerikan gazetelerinden derleyip okuduğu haberlerin özellikle güncelliği ve yaşanan ekonomik krizi yansıtması açısından dikkat çektiği oyunda, öteki dünyadan izin alıp hayattayken yaşadığı Londra'nın Soho semtine kısa bir süreliğine dönmek isteyen Marx'ın yanlışlıkla New York'un Soho semtine gitmesi anlatılıyor.
NY'daki türk toplumunun yoğun ilgi gösterdiği ve Erkal'ın hem yönetip hem oynadığı oyunun sonunda seyirciler uzun süre kendisini ayakta alkışladı.Erkal bir röportajında şunları söylüyor:
" Marx için bitti denilse de, son bir yıl içinde görüldüğü gibi o devamlı geri geliyor.150 yıl içinde yazdıkları bugün hala geçerliliğini koruyorsa egemen sınıfları ürkütmesi çok doğal.Oyunun başında Marx'ında söylediği gibi: öldüm ama ölmedim, alın size diyalektik. "
Tiyatro seyircileri ve Marx'ı daha yakından tanımak isteyenlere duyurulur.Ayrıca Marx döndü ismi ile Aykırı Yayınevinden çıkan baskı piyasada mevcut.
Yararlandığım kaynaklar olan anadolu ajans, wikipedia, ekşisözlük gibi sayfalara teşekkür ediyor ve yazıyı da Genco Erkal'ın oyun başlarken marksist olmadığını söylemesi gibi kendimin de marksist olmadığımı belirtmek istiyorum.
Önyargılı yaklaşanlara, etiketlemeyi sevenlere, düşünceleri putlaştıranlara, dinlemek ismeyenlere ve bunun gibi birçok özelliğe sahip dünya vatandaşlarına duyurulur.
Saygılarımla...
Bir Altın Alyans İçin 3 Ton Zehirli Atık
Madencilik;
- Dünya'daki enerjinin % 10'unu tüketen
- Dünya'da el değmemiş ormanların % 40'ını tehdit eden
- Her gün ortalama 40 madencinin ölümüne sebebiyet veren
- Gayri Safi Hasılanın % 1'i kadar ekonomik değer yaratan
- Maden işleme esnasında 19 milyon ton ( dünya toplam emisyon hacminin % 13 'ü ) sülfür dioksit karıştıran
- Hava, su, biyolojik çeşitlilik gibi asli doğal kaynaklarımız önemli ölçüde tahrip eden ve insan sağlığını önemli ölçüde tehdit eden bir sektördür.
Sektörün işlediği belli başlı madenler; sülfür, çinko, altın, kurşun, alüminyum ve bakır.Çıkarılan madenlerin çoğu sanayi sektörüne hammadde oluşturur.Bu nedenle madenciliğin uygar toplumun gelişimine önemli katkılar getirdiği de yadsınamaz bir gerçektir.Bulunduğumuz ortamda etrafımıza kısaca bir göz atacak olursak, ne demek istediği kolayca görülür.Bir anlamda vazgeçilmezdir.Ancak madencilik sektörünün çevreye etkileri bu yazının konusu olmadığı gibi, yukarıda bahsedilen sorunlar için de geri dönüşümlü kullanma, farklı materyaller ile ikame etme gibi çözümler de yavaş yavaş uygulamaya girmiş durumdadır.Fakat bu materyaller arasında bir tanesi var ki, hem sanayi de kullanım alanı olarak çok kısıtlı bir yer tutmakta, hem de çıkarılması işlenmesi esnasında doğaya en çok zararı o vermekte.Gelin beraber inceleyelim.Fayda maliyet analizi yapıldığında insanı dehşete düşürüyor.Evet, ne yazık ki özellikle hanımları ilgilendiren, ziynet eşyası olarak kullanılan altın madeninden bahsediyoruz.Kısaca göz atacak olursak altın;
- Yılda 2500 ton üretilmektedir.
- Altın bir alyans için ortaya çıkan atık miktarı 3 tondur.Bu atıkların çoğu siyanür ve kimyasal maddeler içerir.
- Siyanürle işleme yöntemi 1800'lerde Amerika'lı kimyagerler tarafından bulunmuş ve o tarihten bu yana aynı yöntem kullanılmıştır.
- Siyanür hiç bir zaman doğadan tam olarak temizlenemez.
- İçinde % 2 lik bir siyanür solüsyonu bulunan bir tatlı kaşığı su insanı rahatlıkla öldürebilir.
- 1983 - 1999 yılları arasında siyanür kullanımı 3 e katlandı ve bunların % 90 altın madenciliği kaynaklı.
- ABD'de maden atıkları yüzünden bu güne kadar yaklaşık 26000 km nehir ve akarsu kirlenmiştir.
- 2000 yılında Romanya'nın Baia Mare madeninden 20000 ton siyanür Tizsa nehrine ve oradan Tuna nehrine kaza ile döküldü.Sonuç 1240 ton balık ölmüş, 2,5 milyon insanın kullandığı su kaynağı kullanılamaz hale gelmişti.Bu olay Alman ve Çek parlamentosunun siyanürle altın aramayı yasaklaması ile sonuçlandı.
- Dünya'da yer altında bulunduğu tahmin edilen 3 katı altın, kasalarda ve yatırımcıların çekmecelerinde bulunuyor.
- Bu miktar 17 yıl talebi karşılamaya yetecektir.Üstelik çıkarılan altının % 80 i ziynet eşyası olarak kullanılırken.
sonuç olarak bana, " bizde birşeyler yapmak istiyoruz ! ne önerirsiniz ? " diyen hanım dostlarıma; endüstriyel katkısı çok sınırlı ve çoğunluğu süs eşyası olarak kullanılan bu madeni yavaş yavaş ebedi istirahatgahında bırakıp, kendimizi daha masum şeylerle süslemeyi öneriyorum.
Saygıdeğer Toprak Dedemin ellerinden öper, http://www.hayrettinkaraca.com/ a teşekkürler ederim.
Açılış Merasimi
Başlığımızda da belirttiğimiz gibi 7 / 24 serbest kürsü çalışıyoruz.Kavramların içini boşaltmamak adına serbest kürsüden kastımın gevezelik ve popülerlik olmadığını belirtmek isterim.
İlkokul hocamla başlayıp eğitim - öğretim hayatım boyunca unutamadığım bir genelleme, yazıların giriş paragraflarının çok uzun olmaması gerektiği ve temelleri atmaya yönelik olduğudur.Bu bloğuda ucu bucağı olmayan bir yazı olarak düşünüyor ve sözlerime yaşam ile ilgili bir kaç söz ile son vermek istiyorum.
* İnsan hergün ya güzel bir ses işitmeli, ya gönül açıcı bir kitap okumalı, yahut güzel bir şey dinlemelidir ( Goethe )
* Okunacak en güzel kitap, insandır. ( Hacı Bektaş Veli )
* Hayatı çok ciddiye almayın, daha ondan canlı kurtulan olmadı. ( Elbert Hubbard )
* Soğuk bir kış sabahı çok sayıda kirpi donmamak üzere biraraya toplanır.Ama kısa süre sonra oklarının birbirleri üzerindeki etkilerini görüp birbirlerinden ayrılırlar.Isınma gereksinimi onları tekrar biraraya getirdiğinde okları tekrar kendilerine engel olur ve iki kötü arasında gidip gelirler.Ta ki uygun mesafeyi bulana kadar.Bunun gibi, insanların hayatlarının boşluğundan ve tekdüzeliğinden kaynaklanan toplum gereksinimleri onları biraraya getirir, ama nahoş ve tiksinti verici özellikleri onları bir kez daha birbirlerinden ayırır. ( Artur Schopenhauer )